Son yıllarda suyunun önemli bölümünü kaybeden Burdur Gölü’nde yapılan
su kuşu sayımlarında da önemli oranda azalma görüldü. Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü tarafından yapıan sayımlarda Burdur Gölü’nde 10 yıl önce 68 türde 125 bin 550 kuş sayılırken bu sayı geçen yıl 2 binli rakamlara düştü.
2006 Yılında Burdur Gölü’nde kışlayan Dikkuyruk Ördeklerini sayısı 1151 iken geçen yıl bu sayı sadece 10 oalrak kayıtlara geçti. 2006 yılında 4173 olarak sayılan Elmabaş Patka ördeği 2015 yılında sadece 57 olarak sayıldı.
Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji
Bölümü Öğretim üyesi ornitolog Doç.Dr. Tamer Albayrak Burdur Gölü’nde
son yıllardaki kuş sayında meydana gelen azalmaya bir çok faktörün
etki yaptığını söyledi.
Albayrak “azalmanın sebebi ne olabilire bakmamız gerekir. Buna bir
çok faktör etki edebilir. En başta iklimsel sebepler söz konusu.
Örneğin 2002 yılında Sibirya soğukları vardı ve o dönemde Burdur Gölü
su yapısı ve konumu nedeniyle çok önemliydi. Burdur Gölü’nün su yapısı
tuzlu olduğundan dolayı, civar göller tatlı su olduğu için çok soğuk
havalarda diğer göller donarken Burdur Gölü donmuyor ve böylelikle
çevre göllerden kuşlar buraya geliyorlardı” dedi.
Burdur Gölü’nü Burdur Gölü yapan unsurun kış döneminde barındırdığı su
kuşları olduğunu ifade eden Albayrak şunları söyledi; “bu su kuşları
göçmen türlerdir ve kış döneminde kuzeyde daha soğuk olan bölgelerden
nispeten daha sıcak olan Güneydeki Burdur Gölü’ne inerler. Çok ciddi
soğuk olmadığı takdirde Burdur Gölü’nde çok ciddi kuş popülasyonu
görülmez ancak donmadığı için çok soğuk olduğu yıllarda kuzeyden göç
edenler ve Göller Bölgesi’nin donan göllerinden Burdur Gölü’ne gelen
su kuşları ile göl çok önemli bir kuş alanı, bir sığınak vazife
görür.”
Albayrak “bir canlının bir yerde bulunabilmesi için ekolojik olarak
besleneceği unsurların o yerde olması lazım yani biyolojik olarak
uygun bir habitat olması lazım. Burdur Gölü kış dönemlerinde uygun
beslenme ortamı sağlamakta ancak son dönemde Burdur Gölü’nde bariz
görülen bir çekilme söz konusu bu çekilme özellikle havaalanı
tarafında görülmekte ve o bölgenin sığ olmasından dolayı da her yıl
ciddi bir şekilde göl suyu azalmakta. Örneğin 2002 de Senir Kasabası
civarında teleskoplarımızı kurup kuş sayımı yapabiliyor iken şu anda
orası artık tamamen çorak” diye konuştu.
“İklimsel faktörleri değerlendirecek olursak yıldan yıla yağış
miktarları çok değişmiyor, çok ciddi farklılık yok” diyen Albayrak
“ama neden bu kadar çekilmekte. Bunun en büyük sebebi su kullanımı ile
alakalı bir durum. Göl suyunun kapladığı çok büyük bir yüzey alanı var
ve su buharlaşmakta, yağışla da bunun dengelenmesi gerekmekte.
Göldeki buharlaşma ile yağış ve Burdur Gölü’nü besleyen derelerden
gelen su dengelendiği zaman su da çekilme olmaz” diye konuştu.
Burdur Gölü’nü besleyen kaynağın sadece yağışlar olmadığını söyleyen
Albayrak sözlerini şöyle sürdürdü; “etrafta dere yataklalarına gölü
besleyen derelere bakmamız lazım. Karaçal Barajı gibi çok çeşitli
barajlar söz konusu. Burdur Gölü’ndeki buharlaşma ile barajlardaki su
oranını karşılaştırdığımızda barajlarda daha fazla su tutuluyor. Bu
yüzden de Burdur Gölü çekilmektedir. DSİ’nin verilerine göre
Barajlardaki sular bırakılsa Burdur Gölü’nde matematiksel olarak
herhangi bir çekilme söz konusu olmaz”
Göl etrafında binlerce izinli, binlerce izinsiz sondaj kuyusu var
diyen Albayrak “taban suyu çekildiği için Burdur Gölü zarar görüyor.
Bu tuzlu bir göl buharlaştıkça tuzluluk oranı da artıyor tuzluluk
oranı arttıkça içerisinde barındırdığı mikro organizmalardan tutun da
diğer canlılara kadar hepsi bundan etkilenmekte bazıları daha az
çoğalmakta. Bundan dolayı buradan beslenen kuşlar gölü daha az tercih
ediyorlar” diye konuştu.
Burdur gölü için halen kaybedilmiş birşey yok şayet barajlardan yeterince su
verilirse, tarımda damlama sulamaya geçilirse sudaki azalmayı belli
düzeyde engeller ve tuzluluk oranını azaltmış dengede tutmuş oluruz diyen Albayrak
Burdur Gölü’nün su yapısının değiştirilmemesi gerektiğini vurguladı.
Albayrak “bunun için de gölün çekilmemesi için gerekli önlemlerin
alınması lazım. DSİ’nin barajlarında çok ciddi sular tutulmakta.
Burdur Gölü’nde buharlaşma ile kaybedilen su barajlarda tutulan sudan
daha az. O sular verildiği takdirde Burdur gölü çekilmeyecektir ama
tarım bir gerçek hepimiz besinleri tüketiyoruz tarım da olması lazım
ama damlama sulamaya geçmemiz şart” ifadelerini kullandı.
